Radio Derf (Playlista)

derf

AAC - czyli Advanced Audio Coding – jest to format kompresji dźwięku będący, według zapewnień devleoperów, wyjątkowym osiągnięciem dzięki wykorzystaniu rdzenia specyfikacji MPEG-4 oraz nowego kodeka audio. Dzięki czemu nowy sposób kompresji jest w większym stopniu przygotowany na potrzeby Internetu, urządzeń bezprzewodowych czy też strumieniowania muzyki. AAC dostarcza dużą kompresję danych niż powszechnie znane MP3 i może bez przeszkód konkurować z jakością muzyki, jaką słyszymy na płytach CD. AAC był rozwijany przez grupę MPEG, która stowarzyszała takie firmy jak Dolby, Fraunhofer (FhG), AT&T, Sony, Nokia, które brały udział również w rozwoju kodeków MP3 czy też AC3 (patrza AC3 ).

Poprzez porównanie formatu MP3 z AAC otrzymujemy zalety korzystania z nowego formatu: - udoskonalona kompresja dostarczająca wyższą jakość przy mniejszych wielkościach plików
- wsparcie dla 48 kanałów audio
- wyższa rozdzielczość audio, zapewniając 96 kHz tempo próbek (eng. sampli)
- udoskonalenie wydajności dekodowania.
___________________________________________
Bitrate - określa ile bitów danych zostało użytych do zapisania dźwięku trwającego określoną jednostkę czasu (najczęściej sekundę). Generalnie im większy bitrate, tym jakość dźwięku jest lepsza (przy założeniu, że wykorzystujemy ten sam format kompresji), lecz jednocześnie wzrasta rozmiar pliku.
---------------------------------------------
CD-DA- czyli (Compact Disc Digital Audio) - muzyczna płyta kompaktowa, która pojawiła się w 1980 roku. Wtedy firmy Phillips i Sony opracowały założenia dla płyty audio CD (CD-DA, Compact Disc - Digital Audio), a odpowiedni standard nazwały Czerwoną Księgą. Dane audio są według tego standardu zapisywane w tak zwanych ramkach po 33 bajty. Każda ramka zawiera 24 bajty danych audio (kanał główny), 8 bajtów do korekcji błędów (Cl & C2) i 1 bajt danych kontrolnych (subkanał).
---------------------------------------------
CD-Extra – czyli CD Plus. CD-I (Compact Disc Interactive) Płyta kompaktowa zawierająca na przykład film interaktywny, a więc taki, w którym możliwa jest zmiana przebiegu wydarzeń.
---------------------------------------------
Dithering - proces polegający na dodaniu do odwarzanego strumienia dźwiękowego niskopoziomowego "syczenia" (neutralnego dla naszych uszu) w zamian za redukcję zakłóceń. Dithering szczególnie jest polecany gdy odtwarzamy dźwięk 16-bitowy z mniejszą precyzją niż 16 bitów (ma to przeważnie miejsce gdy używamy wielu wtyczek DSP).

Aby uruchomić dithering w Foobarze:
preferences -> playback -> "dither"
Foobar oferuje 4 opcje związane z ditheringiem(różniące się precyzją), optymalnym wyborem jest "strong ATH noise shaping".

Zasada jest następująca:
-jeśli posiadamy 16-bitową kartę dźwiękową (np. Sound Blaster 16, Live!, Audigy, karty dźwiękowe wbudowane w płytę główną oparte o specyfikację AC'97)- zalecane jest włączenie ditheringu.

-jeśli posiadamy 24-bitową kartę dźwiękową (np. Sound Blaster Audigy 2, karty oparte o chipset Via Envy24)- zalecane jest wyłączenie ditheringu.
_____________________________________________
FLAC – czyli Darmowy Bezstratny Kodek Audio (ang. Free Lossless Audio Codec) - [http://flac.sourceforge.net/]. Na cały projekt składa się:
- format strumieniowania
- odwołuje się do enkoderów i dekoderów w bibliotece
- flac, program linii poleceń do enkodowania i dekodowania plików FLAC
- metaflac, program linii poleceń pozwalający na edytowania metadanych w plikach FLAC
- wtyczki wejściowe dla większości programów muzycznych
Specyfikacja strumieniowanego formatu jest w pełni otwarta dla publiki i może być wykorzystywana na dowolny użytek. Żaden z formatów FLAC ani też, żadne wprowadzone metody enkodowania/dekodowania zostaną opatentowane. To także oznacza, iż cały kod źródłowy jest dostępny pod licencją open-source.
FLAC jest obsługiwany przez wiele platform: większość Uniksów (Linux, *BSD, Solaris, OS X), Windows, BeOS oraz OS/2.
---------------------------------------------
Forced Joint Stereo
Joint stereo - metoda pozwalająca na ograniczenie nadmiarowości informacji użytej do zapisania dwóch kanałów stereofonicznych opierająca się na właściwości słuchu ludzkiego polegającej na tym, że praktycznie niemożliwa jest prawidłowa lokalizacja położenia źródła skrajnie niskich i wysokich dźwięków (zestawy stereofoniczne czasami są uzupełniane dodatkowym głośnikiem, tak zwanym subwooferem, służącym do odtwarzania sumy najniższych częstotliwości akustycznych obu kanałów stereo). Pozwala na osiągnięcie większego stopnia kompresji, lecz może prowadzić do pogorszenia separacji kanałów, a nawet wystąpienia słyszanych zniekształceń.
Forced joint stereo - różni się jedynie tym, że koder nie przeprowadza żadnej analizy nagrań i wymusza stosowanie tego algorytmu.
---------------------------------------------
Formaty audio:

Płyta CD
Pojemność – 650 MB
Kodowanie – 16 bitów/44.1 kHz
Dźwięk przestrzenny – nie
Pasmo – 5-20 kHz
Dynamika dźwięku – 96 dB
Dodatkowe dane na płycie – CD tekst.

DVD-Audio
Pojemność – 4,7 GB
Kodowanie – 16, 20, 24 bity/od 44.1 do 196 kHz
Dźwięk przestrzenny – tak
Pasmo – 0-96 kHz
Dynamika dźwięku – 144 dB
Dodatkowe dane na płycie – tekst, interaktywne menu, cyfrowe „znaki wodne” i inne.

SACD
Pojemność – 4,7 GB oraz dodatkowo 650 MB w wersji hybrydowej
Kodowanie – DSD 1 bit/2,822 MHz
Dźwięk przestrzenny – tak
Pasmo – 0-100 kHz
Dynamika dźwięku – 120 dB
Dodatkowe dane na płycie – tekst, grafika, video.
____________________________________________
Hi-Fi (ang. High Fidelity)- wysoka wierność. Nazwa techniki rejestracji i przenoszenia dźwięków zapewniającej wysoką wierność w stosunku do brzmienia naturalnego. Jednym z podstawowych celów tej techniki jest taka budowa sprzętu elektroakustycznego tak, by przenosił on całe pasmo słyszalne bez zniekształceń, razem z tonami, które nadają dźwiękom naturalną barwę. Urządzenia Hi-Fi powinny posiadać niski poziom szumów i przenosić pełną dynamikę dźwięku, jaka występuje w warunkach naturalnych.
____________________________________________
Joint Stereo - metoda pozwalająca na ograniczenie nadmiarowości informacji użytej do zapisania dwóch kanałów stereofonicznych opierająca się na właściwości słuchu ludzkiego polegającej na tym, że praktycznie niemożliwa jest prawidłowa lokalizacja położenia źródła skrajnie niskich i wysokich dźwięków (zestawy stereofoniczne czasami są uzupełniane dodatkowym głośnikiem, tak zwanym subwooferem, służącym do odtwarzania sumy najniższych częstotliwości akustycznych obu kanałów stereo). Pozwala na osiągnięcie większego stopnia kompresji, lecz może prowadzić do pogorszenia separacji kanałów, a nawet wystąpienia słyszanych zniekształceń.
____________________________________________
Kompresja dźwięku -

1)Psychoakustyczna. Najbardziej rozpowszechnionym formatem pakowania plików muzycznych jest mp3, choć istnieją bardziej wydajne i pozwalające na osiągnięcie większego upakowania bez pogorszenia jakości dźwięku.
Wszystkie nowoczesne kompresory, takie jak: MP3, VQF, OGG itp., bazują na tej samej zasadzie działania. Pierwszym krokiem jest transformacja próbki dźwiękowej z czasu na częstotliwość. Sygnał zawiera kolejne próbki dźwięku uzyskane w procesie próbkowania - próbki są to kolejne liczby całkowite odpowiadające amplitudzie sygnału w równych odstępach czasu (czas jest właśnie w tym wypadku funkcją amplitudy). Dzięki szybkiej transformacie Fouriera (FFT) sygnał cyfrowy przekształcany jest na funkcję częstotliwości składowych sygnału. Oznacza to, że próbka dźwięku zapisana w postaci ciągu liczb przekształcana jest na ciąg liczb odpowiadających kolejnym współczynnikom transformaty - amplitudzie kolejnych tonów prostych. Algorytm FFT ma jednak pewne ograniczenia - analizowana może być tylko pewna liczba próbek (zazwyczaj odpowiada ona potędze liczby 2). Program kompresujący, tworząc widmo sygnału, dzieli plik audio na tzw. okienka (przedziały) - dla każdego z nich liczona jest FFT (zazwyczaj „okienko" to 264 próbki dźwięku). Powyższy proces nie powoduje zmiany brzmienia sygnału i jest odwracalny, co oznacza, żemożna z FFT dokładnie odtworzyć próbkę dźwięku.

Kolejnym etapem jest usuwanie z widma sygnału tonów, które są maskowane przez inne tony o większej amplitudzie. Program kodujący (na przykład koder MP3) analizuje widmo sygnału pod kątem maskowania tonów, używając do tego specjalnych tablic. Tablice maskowania tonów tworzone są na podstawie badań ludzkiego słuchu i w zależności od rodzaju kodowania mogą się od siebie różnić. Jeżeli w widmie sygnału znajdzie się maskowany ton, jest on usuwany. W kroku tym zmienia się brzmienie sygnału, jednak teoretycznie usuwane są tony, których nie słychać. Usuwanie maskowanych tonów zależne jest również od stopnia kompresji - jeśli jest duży, to usuwane są także tony, które mogą być słyszalne, lecz nie wpływają znacząco na jakość dźwięku. Zasadą jest, aby wyrzucić jak największą liczbę maskowanych dźwięków - zmniejszając tym samym liczbę współczynników zapisywanych w pliku wyjściowym.

Następnym krokiem jest wyznaczanie krzywej widma. Warto zauważyć, że amplituda poszczególnych tonów prostych wchodzących w skład widma leży na pewnym poziomie, odległym przynajmniej o 30 dB od poziomu zerowego - wynika to z faktu, że wyrzucone wcześniej maskowane tony leżą o około 30 dB poniżej tonów słyszalnych. Dzięki temu nie trzeba zapisywać liczb o dużych wartościach - za punkt odniesienia można przyjąć krzywą i od jej wartości w danym punkcie liczyć wartości współczynników FFT. W tym kroku brzmienie dźwięku praktycznie nie jest zmieniane - pewne zniekształcenia wprowadzają jedynie błędy zaokrągleń.

Ostatnim etapem jest kodowanie współczynników FFT zmodyfikowanego widma (dotyczy jednego "okienka"), dla którego punktem odniesienia jest krzywa widma. W zależności od współczynnika kompresji do wyznaczania kolejnych współczynników używane są różne liczby 1-, 2-, 3- lub 4-bitowe. Od rozdzielczości liczb przyjętych do kodowania zależy w dużej mierze dokładność, a tym samym ostateczna jakość skompresowanego pliku - na tym etapie mogą być używane wszelkie sposoby kodowania. Po przeprowadzeniu tego procesu do skompresowanego pliku zapisywane są parametry umożliwiające odtworzenie na przykład przez odtwarzacz MP3 zmodyfikowanego widma i na jego podstawie utworzenie strumienia dźwięku. Stąd też - w przytoczonym przykładzie - do pliku zapisywane są: współczynniki prostej i krzywej oraz współczynniki widma (FFT). W wyniku dla „okna" o długości 264 próbek i rozdzielczości 16 bitów otrzymuje się 128 kB danych. Przy kompresji opisaną powyżej metodą (współczynniki prostej i krzywej 10 bajtów + 16,5 kB - 3 bity/współczynnik) daje to objętość około 16,5 kB - współczynnik kompresji wynosi więc około 1:7,75 przy bardzo dobrej jakości skompresowanego dźwięku.

Powyższy schemat przedstawia tylko ideę „inteligentnych" kodeków. Szczegółowe algorytmy kompresji są przeważnie skrzętnie ukrywane przed światem - tak jak to ma miejsce w przypadku Instytutu Fraunhofera czy Microsoftu i Yamahy.

2. DPCM (i inne jej odmiany). Polega na zapisywaniu z mniejszą ilością bitów niż w oryginale samych różnic pomiędzy poszczególnymi próbkami, co czasami wiąże się z obcinaniem końcówek liczb reprezentujących próbki i często wprowadza słyszalny szum i zniekształcenia.

3. Termin "kompresja dźwięku" odnosi się również do kompresji bezstratnej, programami typu Shorten, FLAC czy Monkey's Audio, które stosują zaawansowane algorytmy, przeznaczone specjalnie dla dźwięku, by spakować go podobnie, jak ZIP czy RAR, ale do plików o mniejszej objętości w porównaniu z nimi.

4. Kompresja dynamiki. Termin kompresja dźwięku używany jest również czasem w odniesieniu do kompresji dynamiki, która jest czymś w rodzaju wyrównywania głośności różnych dźwięków i jako taka, z redukcją objętości plików, a tym samym z samą kompresją dźwięku, nie ma nic wspólnego.
_____________________________________________
LAME - enkoder mp3 pozwalający uzyskać pliki bardzo wysokiej jakości. Przez wielu uważany za najlepszy enkoder, co zostało potwierdzone przez wiele testów odsłuchowych. Nadal trwają nad nim prace mające na celu zwiększenie jakości produkowanych plików jak również optymalizację szybkości działania.
_____________________________________________
Oversampling - nadpróbkowanie. Układ w technice cyfrowej do przekształcania próbek otrzymanych w wyniku próbkowania o określonej częstotliwości (Sampling) na próbki o wielokrotnie większej częstotliwości próbkowania (Owersampling). Np. sygnał próbkowany z częstotliwością 44.1 kHz jest następnie nadpróbkowany na częstotliwość dwukrotnie większą, czyli 88,2 kHz. Ułatwia to odfiltrowanie sygnałów interferencyjnych, które wpływają na zniekształcenia w sygnale analogowym.
_____________________________________________
SACD – (Super Audio Compact Disc) - Ponieważ według twórców formatu CD-Audio stosowana w nim modulacja PCM osiągnęła "kres swoich możliwości" obie firmy (Philips i Sony) nowy format zapisu muzyki oparły o zupełnie inne rozwiązanie. Dźwięk na płycie SACD kodowany jest za pomocą Direct Sream Digital, który cyfrowo niemal dokładnie odwzorowuje przebieg analogowy. Jednocześnie pozwala na pomieszczenie na jednej płycie:
- Sześciokanałowego studyjnego miksu utworów
- Zwykłego dwukanałowego stereofonicznego miksu utworów
- Osobnej warstwy umożliwiającej odtwarzanie płyty na dowolnym zwykłym odtwarzaczu
- Dodatkowe informacje, jak słowa piosenek, obrazki i klipy video
_____________________________________________
Shorten - (foo_shn) – plugin, umożliwiający odtwarzanie plików Shorten (.shn).
SHN – Shorten > Format bezstratnej kompresji dźwięku – charakteryzuje się najszybszą spośród wszystkich formatów kompresją i dekompresją przy kompresji bezstratnej, obsługą samorozpakowujących się archiwów zarówno pod DOS jak i Windows. Działa tylko pod DOS/Windows.
_____________________________________________
Wav- format zapisu muzyki z jakością płyty kompaktowej (44.1 KHz, 16 bit, stereo) stworzony dla platformy Microsoft Windows. Pliki w tym formacie mają jednak jedną zasadniczą wadę - wielkość. Na 1 sekundę dźwięku potrzeba 172 kB. Z tego właśnie powodu format ten nie bardzo nadaje się do Internetu.

Aby zmniejszyć objętość musimy niestety zrezygnować z jakości, i tak możemy:

* zmniejszyć rozdzielczość do 8 bitów
* zrezygnować z dźwięku stereo
* zmniejszyć częstotliwość próbkowania np. do 22050 Hz lub nawet do 8000 Hz.

Sekunda dźwięku w pliku zapisanym z minimalnymi ustawieniami (8bit, mono, 8000 Hz) zajmuje 8 kB.

Aby nagrać dźwięk w formacie WAV pod Windows można posłużyć się systemowym rejestratorem dźwięku lub skorzystać z bardziej zaawansowanych programów jak np. Cool Edit czy wieloplatformowe Audacity. Ścieżki skopiowane z audio CD daje się zapisać w tym formacie za pomocą tak zwanych ripperów. [patrz Exact Audio Copy > EAC]
_____________________________________________
WMA - (Windows Media Audio) - Windows Media Audio to pliki ASF, zawierające tylko dźwięk skompresowany za pomocą kodera WMA. Użytkownicy zauważyli, że o ile WMA "znakomicie" Wink

radzi sobie z kompresją muzyki, to kompresja nagranej mowy pozostawia wiele do życzenia. Wprawdzie wiele z tych wad wyeliminowano lub chociaż poprawiono w najnowszej wersji kodeka – Windows Media Audio 8 – ale jakościowo nadal ustępuje on MP3. Zgodnie z zapewnieniem producenta funkcja kodowania Windows Media Audio 8 dostarcza dźwięk o jakości jak z płyty CD i rozmiarze dwukrotnie mniejszym niż pliki w formacie MP3, dzięki czemu podwaja ilość miejsca przeznaczonego na przechowywanie muzyki i skraca czas pobierania muzyki cyfrowej o jakości płyt CD. Atutem tego standardu jest strumieniowa obsługa plików i łatwa integracja ze środowiskiem XML.